اثر فصل کاشت و تراکم بوته بر کارآیی مصرف آب در ارقام ولاین های مختلف گلرنگ (Carthamus tinctorious L.) *

این تحقیق به منظور بررسی تأثیر تراکم بوته بر کارآیی مصرف آب ژنوتیپهای مختلف گلرنگ در دو فصل کشت بهاره و تابستانه در منطقه اصفهان، در سال 1379 اجرا گردید. پنج ژنوتیپ گلرنگ شامل دو لاین برگزیده از توده محلی اصفهان و ارقام شناخته شده اراک 2811، ژیلا و کوسه در دو زمان کاشت بهاره(15 فروردین) وتابستانه( 15 تیرماه) و هر کدام در سه تراکم 40، 20 و 13 بوته در مترمربع در قالب طرح آزمایشی کرتهای دوبار خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کارآیی مصرف آب در دو کشت بهاره و تابستانه در سطح احتمال 1% با یکدیگر اختلاف معنیدار داشتند و کشت دوم از این نظر حدود 17 درصد برتری داشت. اگر چه کشت تابستانه گلرنگ از نظر تولید دانه با، 6/474 کیلوگرم در هکتار عملکرد کمتری داشت، اما در مجموع به لحاظ کارایی مصرف آب به وضوح برتر از کشت بهاره بود . تأثیر تراکم بوته نیز بر کارایی مصرف آب بسیار معنیدار بود، به طوری که تراکم 40 بوته در مترمربع با میانگین 481/0 کیلوگرم بر مترمکعب، بیشترین و تراکم 13 بوته در مترمربع با میانگین 308/0 کیلوگرم بر مترمکعب ، کمترین کارآیی مصرف آب را به خود اختصاص دادند. در شرایط این مطالعه، افزایش محسوس در عملکرد دانه در جریان افزایش تراکم بوته عامل اصلی برتری در کارآیی مصرف آب شناخته شد. رقم اراک 2811 در کشت اول و لاین 1 در کشت دوم از میان ژنوتیپهای مورد بررسی از کارآیی مصرف آب بیشتری برخوردار بودند.